کیست تخمدان دارم، سرطان تخمدان نگیرم؟
بسیاری از زنان در طول دوران زندگی خود دچار
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
می شوند که بیشتر این کیست ها درد یا خطری ندارند و بعد از چند ماه برطرف می شوند. برخی از کیست های تخمدان هم ممکن است سبب علائمی جدی شوند که بهترین راه پیشگیری از خطرات این کیست ها شناخت علائم کیست و مراجعه منظم به پزشک متخصص زنان است. با این وجود چندی است که میان زنان جامعه این گفته رایج شده که ابتلا به کیست تخمدان مساوی با ابتلا به سرطان تخمدان است یا بسیاری از مادران به محض اینکه دخترشان از دردی در ناحیه زیر شکم شکایت کرد سراسیمه می شوند که مبادا دخترشان کیست تخمدان گرفته باشد. در ادامه نظر متخصص زنان را درباره کیست تخمدان و باورهای غلط راجع به ان را بخوانید.
اصلا چرا کیست ایجاد می شود؟
تخمدان ها اندام هایی به اندازه و شکل بادام اند و دو طرف رحم جای گرفته اند. هر خانم با حدود ۴۰۰هزار تخمک به سن بلوغ می رسد و هر ماه صدها تخمک او شروع به رشد می کنند اما تنها یکی از این تخمک ها بالغ و آزاد می شود و بقیه می میرند.فولیکول تخمک هم تبدیل به جسم زرد می شود و به مرور تحلیل می رود. بیشتر کیست های تخمدان حین کارکرد طبیعی چرخه قاعدگی ایجاد می شوند به این دسته کیست ها «کیست های فانکشنال» می گوییم. دو هورمون استروژن و پروژسترون که پدید آورنده چرخه قاعدگی هستند از فولیکول در حال رشد ترشح می شوند. در صورتی که رشد فولیکول بعد از تخمک گذاری ادامه یابد تبدیل به کیست فانکشنال می شود. کیست های فانکشنال که ۶-۱ سانتی متر قطر دارند معمولا بی خطرند و خود به خود بعد از ۳-۲ ماه برطرف می شوند.
این نوع کیست ها دو نوع هستند:
کیست فولیکولی: در این حالت تخمک از فولیکول آزاد نمی شود و فولیکولتبدیل به کیست می شود.
کیست جسم زرد: هنگامی که تخمک از فولیکول آزاد شود فولیکول شروع به ترشح استروژن و پروژسترون می کند که در این حالت به ان جسم زرد می گوییم. اگر به هر دلیل این منفذ ترشحی بسته شود در اثر تجمع مایعات، کیست جسم زرد پدید می آید. داروی کلومفین که برای تحریک تخمک گذاری مصرف می شود می تواند خطر ایجاد کیست جسم زرد را افزایش دهد. البته کیست جسم زرد برای باروری تخمک آزاد شده خطری ندارد.
دیگر انواع کیست در اثر کاکرد طبیعی چرخه قاعدگی ایجاد نمی شوند و تشکیل شان علل دیگری دارد. این کیست ها عبارنتد از:
کیست های دِرموئید: این کیست ها که به ندرت سرطانی اند در زنان ۴۰-۲۰ ساله ایجاد می شوند، ۵/۴-۱ سانتی متر قطر دارند، از سلول های سازنده تخمک ایجاد می شوند و بافت هایی از جنس پوست،مو یا ناخن در خود دارند.
کیست های ادنوم: این کیست ها که در زنان میانسال و یائسه شایع تر است از بافت تخمدان تکامل یافته و از مایع آبکی و مخاط پر شده اند.
کیست های اندومتریوز: اگر سلول های اندومتر یا دیواره داخلی رحم در خارج رحم رشد کنند ممکن است به تخمدان برسند و سبب تولید این نوع کیست شوند.
تخمدان پلی کیستیک: فولیکول های تخمدان این افراد در هر ماه رشد می کنند اما هنگامی که به میانه چرخه می رسند پاره نمی شوند و به این ترتیب تبدیل به کیست می شوند. در نتیجه تخمدان این افراد پر از کیست های ریز است که خطری ندارند اما فرد باید زیر نظر پزشک باشد.
کیست های تخمدان چه علائمی دارند؟
بیشتر کیست ها هیچ نشانه ای ندارند و خانمی که کیست دارد ممکن است تا چکاپ بعدی خود نزد متخصص زنان متوجه وجود کیست در بدنش نشود. در اصل کیست تا خیلی بزرگ یا پاره نشود یا نچرخد، هیچ علامتی را نشان نمی دهد. اگر کیست خیلی بزرگ شود ممکن است سبب ناراحتی در ناحیه شکم شوند یا به دیواره مثانه، فشار بیاورد. فشار کیست به دیواره مثانه حجم حجم مثانه را کاهش می دهد و فرد تکرر ادرار می گیرد. به طور کلی اگر کیست شروع به بروز علائم کند، این علائم عبارتند از: درد لگنی که به پا و پشت بزند، درد لگنی هنگام نزدیکی، درد هنگام حرکات روده یا فشار به آن، تهوع و استفراغ، حساسیت سینه ها درست مانند دوران بارداری، احساس پری و سنگینی در معده، تکرر و دشواری ادرار در اثر فشار کیست به مثانه.
عوامل اورژانسی و نادر کیست؟
اگر درد لگنی ناگهان خیلی شدید و تحمل ناپذیر شد،رنگ تان پرید، نفس نفس زدید، بدن تان سرد شد یا اینکه درد با تب و استفراغ همراه بود باید فورا به یک متخصص زنان مراجعه کنید. در موارد نادر اگر کیست های درموئید و ادنوم خیلی رشد کنند می توانند سبب جا به جایی تخمدان از جای طبیعی خود شوند. همچنین در صورتی که کیست پاره شود دچار درد و خونریزی شدیدی می شود.
دردهای ۱۲-۱۰ روز قبل از قاعدگی نشانه کیست است؟
برخی دخترها حدود ۲ هفته مانده به خونریزی ماهانه دچار دردهایی در ناحیه زیر شکم می شوند که چون از اطرافیان در مورد کیست تخمدان مطالبی شنیده اند نگران می شوند که مبادا کیست تخمدان داشته باشند. باید بدانید که ما این دردها را میتل اشمرتزن می نامیم که ناشی از پاره شدن فولیکول و تخمک گذاری اند. این نوع درد چنداد شدید نیست و ظرف ۲-۱ روز بهبود می یابد.
آیا کیست ها به سرطان ختم می شوند؟
برخی کیست ها به تومور تبدیل می شوند اما همه تومورها سرطانی نمی شوند. در موارد نادر ممکن است کیست تبدیل به تومور خوش خیم و در موارد خیلی نادر تبدیل به سرطان شود. مثلا کیست های درموئید در اصل تومورهایی اند که ۹۸ درصد آنها خوش خیم به شمار می آیند.
پس خطر جدی کیست در چیست؟
به طور معمول کیست تخمدان آن طور که به غلط در جامعه شایعه شده خطری جدی به دنبال ندارد اما در برخی خانم ها ممکن است کیست سبب چرخش و تغییر موقعیت آناتومیک تخمدان و قطع جریان خون شود. در این حالت فرد دردهای شدید شکمی را تجربه می کند، ممکن است بالا بیاورد یا حتی احساس کند در حال جان دادن است. در دیگر موارد شدید هم ممکن است لازم باشد کیست از بدن خارج شود.
از متخصص زنان چه بپرسیم؟
سوءتفاهمی که معمولا در مطب متخصص زنان پیش می آید شاید برای شما هم رخ داده باشد. در بسیاری از موارد مراجعان وارد اتاق دکتر می شوند و درست نمی دانند چه باید بپرسند.یا سوال شان یادشان نیست. پزشک هم برای تنظیم وقت معاینه را طبق روال خودش انجام می دهد و بیمار بعد از اینکه وقتش تمام شد و از اتاق بیرون آمد به مرور ابهامات خود را درباره مشکلش به خاطر می آورد. از آنجا که میست های تخمدان در بسیاری از خانم ها دیده می شوند و ترس از سرطان زا بودن آنها خانم ها را نگران می کند؛ توصیه می کنم اگر شما هم شک دارید که به این بیماری مبتلا شده اید می توانید قبل از مراجعه به پزشک تان فهرستی تهیه کنید و در حین معاینه آنها را شرح دهید و بپرسید. این فهرست باید شامل این موارد باشد: تمامی علائمی که اخیرا داشته اید، نام و مقدار انواع داروها، ویتامین ها و مکمل های مصرفی، سابقه هر گونه بیماری خانوادگی سپس از مواردی که پزشک در مورد وضعیت تان شرح می دهد یادداشت بردارید مثلا آزمایش هایی که باید انجام دهید، دوز و نحوه مصرف داروهای تجویزی و جزئیات اصلاح سبک زندگی.
درمان های معمول کیست تخمدان
بسته به سن شما و نوع و اندازه کیست پزشک معالج ممکن است این روش ها را در نظر بگیرد:
صبر: برای درمان کیست حتما لازم نیست دارو مصرف کنید. گاهی پزشک تصمیم می گیرد بیمار را مدتی بعد دوباره معاینه کند تا ببیند کیست خود به خود برطرف می شود یا خیر. در این روش پزشک با روش سونوگرافی در هر چرخه قاعدگی اندازه کیست تخمدان بیمار را بررسی می کند.
قرص های پیشگیری: در این روش درمانی پزشک با تجویز قرص های پیشگیری احتمال ایجاد کیست را در چرخه های قاعدگی بعدی کاهش می دهد. این دارو همچنین خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کم می کند.
جراحی: اگر به هر دلیلی کیست از اندازه مشخص بزرگ تر شود پزشک دستور جراحی خارج سازی کیست را می دهد. برخی از کیست ها بدون نیاز به برداشتن تخمدان قابل خارج سازی هستند اما برخی دیگر تنها با برداشتن تخمدان از بدن خارج می شوند. در مواردی هم که کیست سرطانی و خطرناک شود یا خانم یائسه دچار توده کیستی شود، ممکن است پزشک لازم بداند که رحم و تخمدان های دچار عارضه از بدن خارج شوند.
منبع :
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
