علفهاي هرز مزارع گندم به دو دسته پهن برگ و باريك برگ تقسيم ميشود.
الف- علفهاي هرز پهن برگ:
علفهاي پهن برگ به دو دسته علفهاي هرز يكساله و دايمي تقسيم ميشود. علفهاي هرز يكساله مانند: كيسه كشيش، خردل وحشي، گندمك، مياگرام، شلمي، ازمك، شقايق، خاك شير و ماشك. علفهاي هرز دايمي مانند: شيرينبيان، خار شتر، تلخه و پيچك صحرايي.
- علفهاي هرز باريك برگ:
بيشتر علفهاي هرز بريك برگ مزارع گندم متعلق به تيره گندميان (گرامينه) بوده و در مراحل ادامه رشد شباهت زيادي به گندم دارند. عمدهترين آنها شامل يولاف وحشي، علف خوني، چچم، دمروباهي كشيده، جوموشي، علف پشمكي و چاودار است.
- روشهاي كنترل علفهاي هرز مزارع گندم
كنترل علفهاي هرز به دو طريق زراعي و شيميايي امكانپذير است.
ب- كنترل زراعي:
مناسبترين روش كنترل علفهاي هرز انجام عمليات زراعي است كه با روشهاي زير امكانپذير است:
- رعايت تناوب زراعي مانند كشت گندم پس از گياهان وجيني (آفتابگردان، ذرت، حبوبات، نباتات علوفهاي)
- شخم به موقع در سال آيش قبل از بهگلرفتن علفهاي هرز يكساله در اوايل بهار
- رعايت تراكم مناسب مزرعه گندم
- استفاده از بذر خالص و عاري از بذرهاي علفهاي هرز (بذر مادري – بذر گواهيشده)
- هيرم زمين قبل از كاشت با يك يا دو بار آبياري و شخم زمين
- كنترل مكانيكي (در مزارعي كه آلوده به علفهاي هرز كلهاي است ميتوان به صورت مكايكي آنها را معدوم كرد.)
- عدم استفاده از كود دامي تازه (به دليل فراواني بذر علفهاي هرز زنده در آن) و استفاده از كود دامي كهنه و پوسيده.
ج- كنترل شيميايي:
كنترل شيميايي در صورتي انجام ميشود كه مزرعه داراي آلودگي بيش از اندازه معين باشد. نكات مورد توجه در اين روش عبارتند از:
- نوع علفكش بايد با توجه به شناخت دقيق علفهاي هرز استفاده شود.
- ميزان و زمان مناسب سمپاشي مدنظر قرار گيرد.
- نوع سمپاشي و نازل با توجه به امكانات و وسعت مزرعه تعيين شود.
سمپاش پشتي با عرض كار 5/1 متر به ميزان 300 ليتر محلول در هر هكتار با وسعت كم قابل استفاده است. سمپاش پشتي تراكتور بومدار با عرض هشت تا 12 متر و نازلهاي تيجت با سرعت سه تا شش كيلومتر در ساعت د رمزارع بزرگتر كاربرد دارد. بايد دقت شود كه ارتفاع سمپاش از سطح زمين 50 سانتيمتر براي كنترل شيميايي علفهاي هرز باريكبرگ ميتوان از علفكشهاي ايلوكسان (5/2 ليتر در هكتار) پوماسوپر (2/1 – 8/0 ليتر در هكتار)، تاپيك (9/0 – 6/0 ليتر در هكتار) و آونج (چهار ليتر در هكتار) استفاده كرد.
براي كنترل شيميايي علفهاي هرز پهنبرگ از علفكشهاي گرانستار (20 – 15 گرم در هكتار) و پاردنر (5/2 – 2 ليتر در هكتار) استفاده ميشود.