سر خشكيدگي درختان مركبات (ناتراسیا)
سر خشكيدگي درختان مركبات (ناتراسیا) Citrus dieback
در ايران علاوه بر مركبات به ساير درختان منجمله بادام، زردآلو، گيلاس، اوكالپتوس و … پسته، انار، توت، حمله مي كند. ولي بيماري در همه گياهان اهميت ندارد، بيماري در خوزستان وساير مناطق گرمسيري اهميت دارد در فارس گاهي روي سيب نيز ديده شده است. در شهرستان جهرم به شدت درخت توت را مورد حمله قرار میدهد (مهندس ايازپور). عامل بيماري قارچ Nattrassia mangiferae است قارچ بيشتر از محلهاي آفتاب سوخته و قسمتهايي از درخت كه در معرض آفتاب وگرماي شديد است وارد ميشود. علائم به صورت ورقهورقه شدن پوست كه زير آن پودر سياه رنگ (آرترو كنيديم ) قارچ است ديده ميشود، قارچ پيكنيديم نيز توليد كرده كه در بافت گياه تشكيل شده و اهميت چنداني ندارد، معمولاً قارچ در دماي زير 30 درجه سانتيگراد خسارت نميزند.
كنترل شيميائي :
اكسي كلرور مس (كوپراويت ) WP35% به ميزان 5 در هزار
توصيه:
1- تقويت درختان بخصوص در مقابل تنشهاي آبي وآفتاب سوختگي
2- حذف شاخههاي آلوده
3- در صورت امكان اجتناب از كشت ارقام پرتقال، ليمو، نارنگي گريپفروت و نارنج كه حساسيت بيشتري دارد.
4- بهداشت باغ (خروج چوبهاي آلوده )
پســـوروز مركبات(ويروس پوسهي مركبات)
پســـوروز مركبات(ويروس پوسهي مركبات) citrus psorosis virus
به گروهي از بيماريهاي ويروسي گفته ميشود كه از نظر ظاهري كاملاً متفاوت ميباشند. ولي يك صفت مشترك در نقوش كردن برگهاي تازه روئيده دارند. اين نقشها به دو صورت 1- Flecking pattern يا نقش ميخي كه بصورت خطوط كمرنگ و لكههاي روشن بين رگبرگها و موازي با آنها ميباشد. 2- Oak leaf pattern يا نقش برگ بلوطي ،لكهها يا خطوط روشن كه حاشيه مجموع آنها نقشي مانند برگ بلوط ايجاد ميكند. از ديگر علائم پوسته پوسته شدن پوست درخت در ناحيه طوقه، گلدهي خارج فصل،فرورفتگيهاي عمودي باريك روي چوب و زير پوست، توليد صمغ و زوال است كه دراغلب نواحي مركبات خيز به ويژه نواحي خنكتر وجود دارد. براي اين ويروس و ويروس لكه حلقوي مركبات نامهاي جنس spirovirus و ophiovirus پيشنهاد شده است.
براثر عواملي چون حمله تريپسها، كنهها، عنكبوت قرمز، دانههاي تگرگ يا وزش بادهاي شني به سطح برگها علائمي شبيه پسوروز ايجاد مينمايند.
انتقال پسوروزها:
1- پيوند(بيماري پسوروز بوسيله پيوندك آلوده از درختان بيمار به درختان سالم منتقل ميشود.)
2- بذر(چند مورد از بيماري crinkly leaf توسط بذر منتقل شده است)
3- مكانيكي(تنها ابلقي شدن برگها و ميوهها و برگ موجي crinkly leafبا عصاره منتقل شده است)
4- پيوند ريشه
5- سس cuscuta
كنترل:
1- انتخاب پيوندك سالم
2- انتخاب نهالها و پيوندكهاي جديد
3- تراشيدن پوستهها قبل از توسعه شديد آنها
4- ترموتراپي: سه ماه نگهداري در درجه حرارت c40 به مدت 16 ساعت در روز وc30 به مدت 8 ساعت در شب موجب حذف پسوروز concave gum، in factions variegation، A تريستيزا، vein Enation شده است.
5- از بين بردن درختان آلوده
بيماري فوماژين مركبات(دودهي مركبات)
بيماري فوماژين مركبات(دودهي مركبات) citrus sooty mold
بيماري در اثر وجود مواد قندي(عسلك) حاصل از حشرات مكنده بروي مركبات در نواحي گرم و مرطوب عارض ميشود.در طي اين شرايط قارچهاي ساپروفيت تكثير و رشد پيدا ميكنند. اين قارچهاي ساپروفيت به هيچوجه حالت انگلي نداشته و در نهايت باعث تجزيه عسلك ميشود. بيماري از لحظهاي كه عسلك حشرات درخت را خيس ميكند شروع ميشود. معمولا قارچ Capnodium citri روي شاخ و برگ و ميوه مركبات ايجاد كپك ميكند.
مبارزه با اين بيماري فقط از طريق كنترل حشرات ايجاد كننده عسلك(شتهها و شپشكها) ميباشد
تريستيزاي مركبات(بيماري غم)
تريستيزاي مركبات(بيماري غم) Citruc Tristeza
Trieste به معني غم و اندوه است. اين بيماري اولين بار در اواخر سال 1890 در آفريقاي جنوبي مشاهده شده است. در ابتدا تصور ميشد كه علت ناسازگاري بين پايه و پيوندك است. در ايرن بيماري در سال 1355 در ساري روي نارنگي ساتسوما satsuma مشاهده شده است. تريستيزا به انواع مركبات حمله ميكند. پايههاي نارنگي و پرتقال حساسند و پايههاي نارنج و لمون بسيار حساسند. روي پايه سلطاني مركبات، توسرخ، توسبز مرگ ناگهاني ايجاد ميكند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
عامل ويروس رشتهاي به ابعاد 2000×12 نانومتر از گروه Closterovirus كه با شته انتقال مييابد و داراي گسترش جهاني است. علائم تيپيك در درختان پيوند خورده با پايههاي حساس بصورت زوال(decline) سريع يا مزمن بروز مينمايد. اما در درختان پيوند نخورده زردي ظاهر ميشود. در درختان جوان گل دهي به ميزان بالايي است. در درختان مسن درخت ميوه زياد و ريزي توليد ميكند. ازعلائم ديگر بيماري آبلهاي شدن (stem pitting) ساقههاي كمتر از يك سال است. بر اثر فعاليت ويروس در بافت آبكش مواد غذايي به ريشه نميرسد و درخت دچار زوال ميشود. در حالتهاي شديد باعث زرد شدن برگهاي انتهايي و توقف رشد آنها ميشود. متداولترين روش تشخيص بيماري تريستيزا روش تست Elisa است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
تنها راه مبارزه و پيشگيري بيماري تهيه پيوندك عاري از ويروس و پيوند آن روي يك پايه مقاوم است. البته بايد با ناقلين نيز به شدت مبارزه كرد. ازپايههاي مقاوم نارنج poncirus trifoliata و راف لمون است. پايههاي متحمل پرتقال، ليمو خاركي، نارنگي كلئوپاترا و ترنج است.