چرا دچار گردن درد می شويم ؟چه کنيم که مبتلای به دردگردن وعوارض سخت ناشی ازآن نشويم ؟
چرا دچار گردن درد می شويم ؟چه کنيم که مبتلای به دردگردن وعوارض سخت ناشی ازآن نشويم ؟
گردن انسان شامل 7 مهره می باشد که بعد از کمر شايع ترين مفاصل مستعد آرتروز ، سائيدگی و کاهش فاصله و فتق ديسک می باشد.البته مهره های گردنی از انجائی که نخاع وريشه های عصبی بسيار مهمی رادربرگرفته بسيار حساس تر ازمهره های کمری هستند و آسيب های جدی اين ناحيه می تواند باعث فلج کامل دستها و باها گردد.
عوامل متعددی باعث ايجاد درد در گردن ومتعاقب ان دردهای تير کشنده وجان فرسائی در دستها می شوداز جمله اين عوامل :التهاب بافتهای نرم اطراف مفصلهای مهره ای (سينويت ) خشکی مفاصل ،وضعيت نا مناسب سر و شانه ها،تغيير
شکل مهره ها بطور اوليه يا ثانويه ، آ رتروز ، ديسک و بيماريهای ناشی از گرفتگيهای عضلانی و کشيدگيهای ليگامانی
مي باشد. چه کنيم و چگونه عمل کنيم که از مهره های گردنمان به خوبی محافظت کنيم تا دچار هيچ يک از بيماريهای فوق
نشويم و برای هميشه از دردهای جسمی و روانی و اقتصادی بيماريهای گردن دور بمانيم .
توجه و رعايت نکات ياد شده ذيل را به همگان توصيه می کنيم چه در محيطهای کارگری ، چه در محيطهای کارمندی
يا حتی در خانه . و اين نکته را يادآور می شويم که صرف مطالعه کافی ني
ست بلکه عمل به تک تک موارد يادشده الزامی
است تا دچار درد گردن و عوارض ناشی از آن نشويم .
بيشترين علل وجود دردهای مختلف در ناحيه گردن ناشی از سه بيماری شايع آرتروز،فتق ديسک و سندرمهای عضلانی
است .که در صورت وجود درد در ناحيه گردن و انتشار آن به دستها حتی در مراحل اوليه آن بايستی به بزشک مراجعه
کردتا تشخيص قطعی در مراحل اوليه صورت گيردچرا که درمان در مراحل اوليه بسيار مفيد تر و موثرتر واقع می گردد.
و اگر در عکسها و ازمايشات مختلف علت خاصی مشخص نشد به احتمال قوی سندرم عضلانی است .و بايستی به ارتبد و
يا فيزيوترابيست مراجعه کرد تا درمان لازم صورت گيرد ودرد گردن مزمن نگردد که کار را مشکلتر می کند .
نکات بسيار ساده اما بسيار مهم :
1.هميشه گردن خود راچه در حالت ايستاده ، نشسته ، يا راه رفتن صاف و عمود بر بدن نگهداريد بطوريکه
هيچ زاويه ای با بدن نسازد .
2.هرگز گردن خود را خم نکنيد بلکه اگر لازم است صندلی خود را کوتاه تر يا ارتفاع ميز خود را بالاتر ببريدتا
مجبور به خم کردن گردن خود نباشيد. چرا که بسياری از بيماريهای گردنی ناشی از خم بودن گردن به مدت طولانی
است . بنابراين حتی الامکان گردن خود را خم نکرده و اگر مجبور هستيد ،هراز چند گاهی گردن خود را صاف کرده
3.ا
ز نرمشها و حرکاتی که در آنها مجبور به خم کردن گردن هستيد دوری کنيد.
4.اگر کارتان نشسته است و مجبور به خم کردن گردن خود هستيد حتما با يکی از دستانتان از وزن سرتان و فشار آن بر روی مهره های گردنی بکاهيد تا کمتر دچار صدمات گردنی شويد.
5.بهتر است اندکی تغيير در ميز کار خود بدهيد . بايه های جلوئی ميز را بلند تر سازيد تا کمتر گردنتان را خم کنيد.
6.موقع مطالعه سعی کنيد کتاب يا روزنامه را بالا نگهداريد نه اينکه گردنتان را خم کنيد. مدتهای مديدی اينگونه مطالعه کردن حتما آرتروز يا فتق ديسک و ساير سندرمهای عضلانی را بدنبال خواهد داشت .
7.اگر فردی شرم رو هستيد سعی کنيد بجای خم کردن گردن نگاه چشمانتان را به بائين بياندازيد.
8.حتی الامکان هنگام خوابيدن از بالش کوتاه استفاده کنيد. بطوری که سرتان در امتداد بدن قرار گيرد نه اينکه خم شود.
9.در موقع رانندگی تا آنجا که می توانيد به فرمان نزديکتر بنشينيد تا اينکه مجبور نباشيد دستهايتان را دراز کرده و به فرمان برسانيد چرا که بطور مستقيم و غير مستقيم ايجاد گردن درد مي کند.
10.صندلی که روی آن می نشينيد و رانندگی می کنيد حتما بايستی دارای تکيه گاهی جهت گردن باشد. چرا که در بسياری از حوادث ساده رانندگی از قبيل ايستادن بشت چراغ قرمز و از عقب بر
خورد کردن ناگهانی اتومبيل ديگری می تواند باعث قطع شدن نخاع در اثر شکستن و جابجائی مهره ها گردد.
تمرينات وحرکات مفيد :
1.گردن را به سمت عقب ، چب و راست حرکت دهيد.
2.از حرکات چرخشی گردن وسر خودداری کنيد.
3.شانه ها و عضلات اطراف را تقويت نمائيد.چرا که با افزايش قدرت و تحمل اين عضلات فشار کمتری روی مهره و ديسکهای بين مهره ای وارد مي شود.
الف) شانه هايتان را بالا برده و به گوشهايتان نزديک کنيد. 5 ثانيه نگهداشته سبس آزاد نمائيد. اين حرکت را
روزی سه مرتبه هر مرتبه 30 بار تکرار نمائيد.
ب) شانه هايتان را به سمت عقب حرکت دهيد به طوريکه کتف هايتان از بشت به يکديگر نزديک شوند اين
حرکت را روزی سه مرتبه هر مرتبه 30 بار تکرار نمائيد .
4.روی يک تخت دراز کشيده و حرکت گردن را از بائين به بالا تکرار کنيد اين حرکت را روزی يک بار و هر بار40 مرتبه انجام دهيد.
5.روی تخت دراز کشيده و به بهلوی راست بخوابيد و حرکت را از سمت راست که بائين است به سمت چب که رو به بالا است تکرار نمائيد. اين حرکت را روزی يک بار و هر بار 40 مرتبه انجام دهيد.
6.روی تخت دراز کشيده و به بهلوی چب بخوابيد و حرکت را از سمت چب که بائين است به سمت راست که رو به بالا است تکرار نمائيد. اين حرکت را روزی يک بار و هر بار 40 مرتبه انجام دهيد.
7.هميشه حالتی نظامی وار داشته باشيد سر صاف و مستقيم ، نگاه به جلو، شانه ها عقب و بالا سينه بيرون ، شکم داخل ، چه در حالت ايستاده و يا راه رفتن يا نشستن .
نوشته وتحقيق:عارف سعيدی -فيزيوتراپيست
ساختمان چشم انسان (آناتومي چشم)
ساختمان چشم انسان (آناتومي چشم)
کليات
كار اصلي چشم آن است كه نورهايي را كه از خارج دريافت مي كند طوري روي پرده شبكيه متمركز كند كه تصوير دقيقي از شيء مورد نظر روي پرده شبكيه ايجاد شود. شبكيه اين تصاوير را به صورت پيام هاي عصبي به مغز ارسال مي كند و اين پيام ها در مغز تفسير مي شوند. بنابراين براي واضح ديدن، قبل از هرچيز لازم است كه نور به طور دقيق روي پرده شبكيه متمركز شود.
ساختمان چشم شبيه يك كره است. در قسمت جلوي اين كره يك پنجره شفاف به نام قرنيه وجود دارد. نور از محيط خارج وارد قرنيه شده پس از عبور از مردمك به عدسي مي رسد. عدسي نور را به صورت دقيق روي شبكيه متمركز مي كند تا تصوير واضحي بر روي شبكيه ايجاد شود.
براي آنكه اشياء به صورت دقيق و واضح ديده شوند لازم است مسيري كه نور در چشم طي مي كند شفاف باشد و قرنيه و عدسي نور را درست روي شبكيه متمركز كنند.
پلك
وقتي جسم نوك تيزي به چشم ما نزديك مي شود ما بي اختيار پلك ها را مي بنديم. پلك ها در حقيقت ساختمان هاي تمايز يافته اي از جنس پوست و عضلات زير پوستي هستند كه وظيفه محافظت از چشم ها را بر عهده دارند. مژه ها مثل يك صافي از ورود گرد و غبار و ذرات مختلف به داخل چشم جلوگيري مي كنند. خود پلك ها دو وظيفه مهم دارند: اول آنكه مثل يك ديوار دفاعي جلوي قسمت عمده اي از كره چشم را مي گيرند و از كره چشم محافظت مي كنند، دوم آنكه پلك ها هر 5 تا 10 ثانيه يك بار باز و بسته مي شوند كه اين امر به شسته شدن ميكروب ها و ذرات خارجي از سطح چشم كمك مي كنند و در حقيقت سطح چشم را جارو مي كند. به علاوه باز و بسته شدن پلك ها به توزيع يكنواخت اشك بر روي كره چشم كمك مي كند.
ملتحمه
ملتحمه يك لايه شفاف محافظ است كه سطح داخلي پلك ها و روي سفيدي كره چشم را مي پوشاند. در ملتحمه رگ هاي خوني و گلبول هاي سفيد به مقدار زيادي وجود دارد. اين رگ ها و سلول هاي دفاعي تا حد زيادي از ورود ميكروب ها و عوامل بيماري زا به قسمت هاي عمقي چشم جلوگيري مي كند. به علاوه ترشحات ملتحمه سطح چشم را نرم و مرطوب نگه مي دارد و در حقيقت سطح چشم را روغنكاري مي كند كه اين امر باعث آسان تر شدن حركات چشم در جهات مختلف مي شود.
قرنيه
قرنيه قسمت شفاف جلوي كره چشم است كه از پشت آن ساختمان هاي داخلي تر كره چشم مثل عنبيه و مردمك ديده مي شود. قرنيه چشم را مي توان به شيشه پنجره تشبيه كرد. همانطور كه اگر شيشه پنجره كثيف باشد اشياء بيرون تار ديده مي شوند، اگر بر روي قرنيه كسي لكه يا كدورتي وجود داشته باشد فرد اشياء را تار مي بيند. به علاوه همانطور كه از پشت يك شيشه موجدار يا مشجر اشياء كج و كوله و ناصاف ديده مي شوند. در صورتي كه سطح قرنيه ناهموار باشد اشياء ناصاف و تار ديده مي شوند.
البته قرنيه انسان يك تفاوت مهم با شيشه پنجره دارد و آن هم اينكه شيشه پنجره يك سطح صاف است در حاليكه قرنيه بخشي از يك كره است. اين ساختمان كروي باعث مي شود كه قرنيه چشم مثل يك ذره بين عمل كند و نورهايي را كه از محيط خارج وارد كره چشم مي شوند به صورت پرتوهاي همگرا درآورد كه تصوير واضحي روي شبكيه ايجاد كنند. البته در همه افراد اين امر به صورت دقيق اتفاقي نمي افتد. مثلاً اگر انحناي قرنيه كسي بيشتر از حد طبيعي باشد تصاوير به جاي آنكه روي پرده شبكيه بيفتد در جلوي پرده شبكيه تشكيل مي شود. چنين فردي نزديك بين (ميوپ) است. همچنين اگر انحناي قرنيه كسي كمتر از حد طبيعي باشد تصاوير به جاي آنكه روي پرده شبكيه بيفتند در پشت آن تشكيل مي شوند. چنين فردي دوربين (هيپروپ) است. به طوري كه مي بينيم قرنيه افراد نقش مهمي در تعيين دوربيني يا نزديك بيني يا شماره چشم افراد دارد. به همين علت اكثر روش هاي جراحي براي اصلاح ديد و شماره عينك روي اين بخش از چشم انجام مي گيرد. مثلاً در روش هاي ليزر (PRK)، ليزيك(LASIK)، لازك(LASEK) و جراحي با تيغه الماس (RK) مقدار انحناي قرنيه تغيير مي كند و شماره چشم فرد اصلاح مي شود. همچنين استفاده از لنز تماسي (كنتاكت لنز) كمك مي كند كه انحناي قرنيه فرد موقتاً به اندازه مطلوب برسد و ديد فرد اصلاح شود.
عنبيه و مردمك
عنبيه بخش رنگي پشت قرنيه است كه رنگ چشم افراد را تعيين مي كند. رنگ اين بخش در چشم افراد مختلف متفاوت است و از آبي و سبز تا عسلي و قهوه اي تغيير مي كند. در وسط عنبيه سوراخي به نام مردمك وجود دارد كه مقدار نور وارد شده به چشم را تنظيم مي كند. كار مردمك مثل پرده اي است كه پشت پنجره آويزان شده و نور ورودي به اتاق را كم و زياد مي كند. همانطور كه وقتي نور خارج شديد و زياد باشد، پرده را مي بنديم تا نور كمتري به اتاق وارد شود، وقتي چشم در محيط پر نور قرار مي گيرد مردمك تنگ مي شود تا مقدار نور كمتري وارد چشم شود. به همين صورت وقتي چشم در محيط كم نور قرار مي گيرد مردمك گشاد مي شود تا نور بيشتري وارد چشم شود.
اتاق قدامي
اتاق قدامي فضاي كوچكي است كه بين قرنيه و عنبيه قرار دارد. در اين فضا مايعي به نام زلاليه جريان دارد كه به شستشو و تغذيه بافت هاي داخل چشم كمك مي كند. همانطور كه در يك استخر براي پاك ماندن استخر مرتباً مقداري آب خارج مي شود و به جاي آن آب تصفيه شده وارد مي شود، در چشم هم مرتباً مقداري از مايع زلاليه خارج مي شود و مايع زلاليه جديدي كه در چشم توليد شده است جايگزين آن مي شود. اگر به هر دليلي تعادل بين توليد و خروج اين مايع به هم بخورد مقدار مايع زلاليه در چشم افزايش پيدا مي كند و فشار داخل كره چشم از حد طبيعي بيشتر مي شود. (مقدار طبيعي فشار چشم در افراد بالغ بين 10 تا 21 ميلي متر جيوه است). بالا رفتن فشار چشم به پرده شبكيه و عصب بينايي آسيب مي زند و باعث بيماري آب سياه يا گلوكوم مي شود.
عدسي
عدسي يك ساختمان شفاف در پشت عنبيه است كه در متمركز كردن دقيق پرتوهاي نور بر روي شبكيه به قرنيه كمك مي كند. ضخامت عدسي چشم در شرايط مختلف تغيير مي كند و بسته به آنكه شيء مورد نظر در چه فاصله اي از فرد قرار داشته باشد ضخامت عدسي كم و زياد مي شود. بنابراين فرد مي تواند اشياء را در فواصل مختلف (از بي نهايت تا حدود 20 سانتي متري و گاهي نزديك تر) به طور واضح ببيند. هرچه سن افراد بيشتر مي شود قدرت تغيير شكل عدسي كمتر مي شود به طوري كه در حدود سن 40 سالگي قدرت تغيير شكل عدسي آنقدر كم مي شود كه اكثر افراد براي ديدن اشياء نزديك و انجام كارهايي مثل مطالعه و خياطي به عينك كمكي براي ديد نزديك (عينك مطالعه) نياز پيدا مي كنند. اين همان حالتي است كه به آن پير چشمي گفته مي شود.
با گذشت سن علاوه بر آنكه قدرت تغيير شكل عدسي كم مي شود ميزان شفافيت عدسي هم كم مي شود. گاهي كدورت عدسي آنقدر زياد مي شود كه مثل پرده اي ديد فرد را تار مي كند. اين كدورت عدسي را اصطلاحاً آب مرواريد يا كاتاراكت مي گويند.
زجاجيه
زجاجيه مايع ژله مانند شفافي است كه داخل كره چشم را پر مي كند و به آن شكل مي دهد.. زجاجيه از پشت عدسي تا روي پرده شبكيه وجود دارد.. با گذشت سن ساختمان ژله مانند زجاجيه تغيير مي كند و در بعضي جاها حالت آبكي پيدا مي كند. در اين حال بعضي قسمت هاي زجاجيه شفافيت خود را از دست مي دهد و سايه اي روي پرده شبكيه مي اندازد كه فرد آن را به صورت اجسام شناور كوچكي مي بيند كه مثل مگس در ميدان بينايي بالا و پايين مي روند. اين حالت اصطلاحاً مگس پران گفته مي شود.
شبكيه
شبكيه يك پرده نازك حساس به نور (شبيه فيلم عكاسي) است كه در عقب كره چشم قرار دارد. پرتوهاي نوري كه به شبكيه برخورد مي كنند به پيام هاي عصبي تبديل مي شوند كه از طريق عصب بينايي به مغز منتقل مي شوند و در مغز تفسير مي شوند.
در شبكيه انسان انواع مختلفي از سلول هاي گيرنده نوري وجود دارد كه ميزان حساسيت آن ها به نور متفاوت است. گيرنده هاي نوري استوانه اي بيشتر براي ديد در محيط هاي تاريك به كار مي روند. گيرنده هاي مخروطي براي تشخيص رنگ و جزئيات ظريف تمايز يافته اند. ترتيب قرار گيري اين سلول ها در شبكيه طوري است كه در ناحيه مركزي شبكيه (ماكولا) تعداد گيرنده هاي مخروطي بيشتر است. بنابراين وقتي فردي به صورت مستقيم به شيئي نگاه مي كند تصوير آن شيء مستقيماً روي ماكولا در جايي مي افتد كه تعداد سلول هاي مخروطي بيشتر است و در نتيجه شيء با وضوح بيشتري مشاهده مي شود.
مشيميه
مشيميه پرده نازك سياه رنگي است كه دور شبكيه را احاطه كرده است. اين پرده تعداد زيادي رگ هاي خوني دارد كه مواد غذايي را به بخش هايي از شبكيه مي رساند. به علاوه سلول هاي اين لايه حاوي تعداد زيادي رنگ دانه سياه ملانين است كه رنگ سياهي به اين بخش از چشم مي دهد. وجود رنگ سياه مانع از انعكاس نورهاي اضافي در داخل كره چشم مي شود و به تشكيل تصوير واضحتر كمك مي كند.
صلبيه
صلبيه بخش سفيد رنگ نسبتاً محكمي است كه دورتا دور كره چشم به جز قرنيه را مي پوشاند و از ساختمان هاي داخل كره چشم محافظت مي كند. اين بخش از چشم اثر مستقيمي در فرايند بينايي ندارد و در واقع مثل يك اسكلت خارجي از كره چشم محافظت مي كند.
عصب بينايي
عصب بينايي كه رابط كره چشم و مغز مي باشد از عقب كره چشم خارج مي شود و از طريق سوراخي در استخوان پروانه اي جمجمه به مغز مي رسد. اين عصب پيام هاي بينايي را به مغز ارسال مي كند و اين پيام ها در مغز تفسير مي شوند.
عضلات چشم
براي آنكه ما بتوانيم اشياء را در جهات مختلف ببينيم لازم است بتوانيم چشم را در جهات مختلف بالا، پايين، چپ و راست بچرخانيم. حركات كره چشم در هر چشم به وسيله 6 عضله كوچك كه به اطراف كره چشم مي چسبد كنترل مي شود. بيماري اين عضلات و يا عدم هماهنگي آن ها مي تواند به انحراف چشم يا لوچي منجر شود.