ينوكس مندريك براي اولين‌بار در سال 1998 و به منظور هر چه آسان‌تر كردن محيط كار با سيستم‌عامل لينوكس، طراحي و ساخته شد. به ‌طور كلي سيستم‌عامل لينوكس همواره به دليل قدرت هسته آن و پايداري محيطش زبانزد متخصصان بوده است. به همين منظور شركت مندريك برآن شد تا با ارايه يك محيط گرافيكي زيبا و با كاربرد آسان و همچنين الحاق برنامه‌ها و نرم‌افزارهاي مختلف به آن، نسخه ساخت خود را به يكي از پرطرفدارترين و جذاب‌ترين لينوكس‌ها تبديل كند. با اين تصميم، مندريك به سيستم‌عاملي قوي و ايستا براي كاربران خانگي و يا حرفه‌اي تبديل شد. مجوز استفاده از سورس‌كد اين سيستم‌عامل همانند ساير لينوكس‌ها به صورت ليسانس GPL عرضه مي‌شود. بدين صورت هر كسي مجاز است تا از اين سورس‌كد، نسخه‌برداري كرده و آن را تغيير دهد و وارد جامعه لينوكس‌كاران گردد. در نتيجه كليه برنامه‌نويسان و متخصصان حوزه سيستم‌عامل در بهبود كيفيت آن سهيم مي‌شوند و آن را به جايگاه يك لينوكس بي‌بديل مي‌رسانند. مجله معتبر CNET در مقايسه لينوكس مندريك با ساير لينوكس‌ها، آن را به عنوان برترين سيستم‌عامل معرفي كرده و به كاربراني كه به محيط‌هاي جذابي چون ويندوز XP و حتي MAC عادت كرده‌اند توصيه مي‌نمايد كه حتماً مندريك را به عنوان يك سيستم‌عامل قابل رقابت در اين زمينه مدنظر قرار دهند. مندريك با داشتن بيش از 2300 برنامه كاربردي كاربرپسند، قيمتي در حدود 69 دلار دارد كه در مقايسه با ويندوز به همراه آفيس كه در حدود 685 دلار به فروش مي‌رسد، شگفتي هر خريداري را برمي‌انگيزد. با اين حال شركت مندريك پس از فروش محصول هم هيچ‌گاه مشتريان خود را تنها نمي‌گذارد. امكان دريافت انواع نرم‌افزارهاي به‌روز شده و جديد از طريق اينترنت و ارايه يك پشتيباني خوب در سراسر جهان از اين محصول، لينوكس‌كاران را بيش از هر زمان ديگري براي روي آوردن به آن وسوسه مي‌نمايد. همچنين بد نيست بدانيد كه مندريك نام گياهي است كه از آن در ساخت داروي خواب‌آور استفاده مي‌شود، ضمن آنكه در قديم اعتقاد داشتند كه اين دارو خواص جادويي نيز دارد.


ويژگي‌ها
سيستم‌عامل مندريك مي‌تواند ماه‌ها بدون نياز به بوت شدن مجدد به كار خود ادامه دهد و در همين حين با مديريت خوبي كه براي نرم‌افزارهاي نصب‌شده و اجراي آن‌ها به عمل مي‌آورد، امكان تداخل بين برنامه‌هاي مختلف يا سرويس‌هاي موجود را به حداقل مي‌رساند و از اين لحاظ پايداري جالب توجهي از خود به نمايش مي‌گذارد.





محيط گرافيكي در مندريك از همان آغاز و در اولين مراحل نصب آن، خود را به نمايش مي‌گذارد و در اين راه به بهترين نحو، ادوات سخت‌افزاري را شناسايي كرده و درايورهاي لازم براي استفاده از آن‌ها را آماده مي‌سازد. در زمان استفاده از مندريك هم، ابزارهاي مديريتي، بهترين شماي گرافيكي را در اختيار مديران سيستم قرار مي‌دهند. در حوزه امنيت هم بسياري از تنظيمات و سطوح دسترسي به‌صورت خودكار تعيين مي‌شود، ضمن اين‌كه كاربر هم به راحتي قادر است، سياست‌ها و سطوح امنيتي دلخواه خود را بر آن اعمال نمايد. در مندريك، قرار گرفتن چندين برنامه در يك قسمت واحد كه كار مشابهي را انجام مي‌دهند، جالب توجه است. به عنوان مثال در قسمت Control Center كليه ابزارهاي مديريت سيستم قابل دستيابي و استفاده مي‌باشند.
با اين تفاسير، لينوكس مندريك جايگاه خاصي در ميان ساير لينوكس‌ها به دست آورده و در برخي موارد در رتبه‌هاي مختلف (مثل برترين لينوكس‌هاي دسكتاپ به انتخاب ماهنامه پي‌سي‌مگزين)، رتبه بهترين را از آن خود كرد. در اين مقايسه آخرين نسخه منتشر شده از مندريك در آن زمان به نام Mandrake PowerPack به دلايل زير گوي سبقت را از بزرگاني مثل ردهت ياSuSE ربود و در زمينه لينوكس‌هاي دسكتاپ (با كاربرد خانگي يا (single رتبه اول را از آن خود كرد:



1 -آساني نصب
2 - محيط كار موسوم بهGalaxy
3- وجود هزاران برنامه كاربردي متنوع
4 - پشتيباني از طيف وسيعي از سخت‌افزارها خصوصاً كارت‌هاي گرافيكي
5 - مديريت و نگهداري آسان از سيستم‌عامل و برنامه‌هاي نصب شده روي آن



آخرين نسخه منتشر شده شركت مندريك يعني Mandrake Linux 01.1 Official سيستم‌عاملي است كه از بالاترين سطح كيفيت و كارايي برخوردار بوده و با تكنولوژي‌هاي جديدي چون Bluetooth وWifi بسيار سازگار است. پشتيباني از كامپيوترهاي لپ‌تاپ و بسياري برنامه‌هاي كاربردي مثل كامپايلرهاي جديد كه به آن اضافه شده به همراه استفاده از آخرين استانداردهاي دنياي لينوكس به شرح زير، لينوكس مندريك را متمايز ساخته است:

محيط گرافيکي در مندريک از همان آغاز و در اولين مراحل نصب آن، خود را به نمايش مي‌گذارد و در اين راه به بهترين نحو، ادوات سخت‌افزاري را شناسايي کرده و درايورهاي لازم براي استفاده از آنها را آماده مي‌سازد. در زمان استفاده از مندريک هم، ابزارهاي مديريتي، بهترين شماي گرافيکي را در اختيار مديران سيستم قرارمي‌دهد.
كرنل نسخه 20608 و بسياري از تغييرات موجود در نسخه 20609


Xorg 6.7.0
KDE 3.2.3
Gnome 2.6
GCC 3.4.1
Apache 2.0.50
MySQL 4.0.18
Samba 3.0.6
PHP 4.3.8
Mozila 1.7.2
Gimp 2.0.4
Open office 1.1.3

نصب
يكي از اولين افتخارات مندريك، آسان نمودن عمليات نصب نسبت به لينوكس‌هاي ديگر است. قدرت تشخيص و كار با درايوهاي 23 FAT و NTFS و حتي امكان پارتيشن‌‌بندي مجدد هاردديسك با هر نوع فرمتي كه داشته باشد، از جمله اين موارد است. در هنگام نصب مندريك، پرينترها، درايوهاي CD ياDVD ، انواع فايل‌سيستم‌هاي ويندوزي و غيرويندوزي، فايل سيستم‌هاي شبكه مثلSMB وNFS web DAV به‌صورت خودكار مورد شناسايي قرار مي‌گيرند. يعني مندريك امكان تعريف پارتيشن‌هاي جديد را با فرمت‌هاي مختلفي چون 3EXT،XFS فراهم آورده و به‌طور كامل از سيستم‌هاي ذخيره انبوه RAID پشتيباني به عمل مي‌آورد. عمليات نصب مندريك علاوه بر آسان‌بودن مزيت ديگري هم دارد و آن امكان نصب اين سيستم‌عامل از طريق شبكه است. ضمن اين‌كه مشروح و راهنماي مراحل اين عمليات به 50 زبان مختلف وجود دارد كه در زمان نصب توسط كاربر انتخاب شده تا وي را در اين عمليات گام به گام ياري دهد.

پيكربندي و تنظيم سخت‌افزار




امکانات پيکربندي شبکه و سرويس‌هاي مربوط به آن با ويزاردهاي مخصوص، بسيار ساده و قابل انجام است.
مندريك به دليل پشتيباني از حوزه وسيعي از سخت‌افزارها، شهرت دارد.
مركز كنترل (Control Center) جديد موجود در مندريك تمام امكانات و ابزارهاي لازم براي پيكربندي سخت‌افزار را در اختيارتان قرار مي‌دهد. علاوه برسخت‌افزار، سرويس‌هاي مختلف شبكه‌اي مثل وب سرور آپاچي، ايميل سرورPostFix ، ديواره آتش Shorewall و بسياري از برنامه‌ها و سرويس‌هاي ديگر از همين مكان قابل نصب هستند. در همين حين ابزار ديگري به نام Webmin امكان پيكربندي سيستم را به صورت راه‌دور و حتي از طريق اينترنت هم فراهم مي‌آورد. در حوزه ادوات سخت‌افزاري، آخرين چاپگرها توسط سيستم CUPS قابل تشخيص و پيكربندي هستند. ابزار Hot Plug موجود در مندريك، امكان اتصال و تشخيص خودكار برخي از سخت‌افزارها را حتي در حين كار كامپيوتر مهيا مي‌سازد. سيستم ACPI مي‌تواند به بهترين شكل منبع تغذيه و توان مصرفي را درLaptop ها كنترل كند. ابزار Zero Conf مي‌تواند دو كامپيوتر با سيستم‌عامل مندريك را جهت يك ارتباط شبكه‌اي دو به دو به راحتي پيكربندي نمايد. كارت‌هاي گرافيكيNVIDIA و ATI با پكيج‌هاي موجود در مندريك به‌راحتي قابل تشخيص و تنظيم مي‌باشند.



نگهداري از سيستم
همانند بسياري از لينوكس‌ها و سيستم‌عامل‌هاي ديگر، مندريك هم براي عمليات نگهداري از سيستم (Maintenance) شگردهاي خاص خود را دارد. سري ابزارهاي مشهور به URPMI و URPME به همراه مديريت نرم‌افزار و ارتقاء موجود در مندريك به راحتي و فقط با وارد كردن يك فرمان يا يك كليك ساده، نصب و حذف انواع برنامه‌ها را برايتان انجام مي‌دهند. ابزار Drak Connect قادر است كليه ارتباطات اينترنتي را برايتان كنترل كند برنامه Drak Park مديريت نرم‌افزارها را از طريق شبكه انجام مي‌دهد. برنامه DrakUPS برنامه ويژه مديريت شبكه برق يو‌پي‌اس است. ابزار Drak VPN شبكه‌هاي مجازي را مديريت مي‌نمايد و بسياري از برنامه‌ها و سرويس‌هاي ديگر، ابزار كامل نگهداري از سيستم را در اختيارتان مي‌گذارند.

مجموعه آفيس و اينترنت




برنامه Open office يك بسته نرم‌افزاري كامل جهت انجام ويرايش و پردازش ستون، ساخت جلوه‌هاي نمايشي، انجام محاسبات مختلف، رسم نمودارها و اشكال متنوع و بسياري كاربردهاي ديگر همانند آفيس مايكروسافت است. علاوه بر آن، برنامه Koffice يك آفيس ديگر ويژه محيط‌هاي KDE است كه در مندريك، هم وجود دارد.
با در كنار هم قرار گرفتن اين دو مجموعه بزرگ آفيس در مندريك امكان انجام هرگونه كار دفتري فراهم مي‌آيد.
در زمينه مرورگرهاي اينترنتي، وجود موزيلا، كانكرر و اپيفاني و در زمينه ابزارهاي كار با پست‌الكترونيك وجود برنامه‌ايKmail ،Mozila Mail وEvolution هر نوع نيازي را در اين راه جوابگو خواهند بود.

مرکز کنترل در مندريک، تمام تنظيمات قابل انجام را به صورت مجتمع گردآوري و ارائه کرده است

مالتي مديا
يكي ديگر از نقاط قوت مندريك نسبت به ساير لينوكس‌ها، قدرت پخش و كار با انواع فايل‌هاي صوتي و تصويري است. وجودGnomeMeeting امكان انجام كنفرانس ويديويي راه‌دور از طريق شبكه را فراهم مي‌سازد. برنامه‌هاي gphoto وXaw TV مي‌توانند به راحتي با انواع دوربين‌هاي ديجيتال ارتباط برقرار كنند. برنامه‌هاي ديگري چونMplayer ،XMMS ،Xine ، Totem و Real قادرند انواع فايل‌هاي ويديويي را با انواع codec مختلف مثل Divx پخش كنند. غير از اين برنامه‌هاي كاربردي، ابزارهاي ديگري هم جهت حرفه‌اي‌هاي اين حوزه در نظرگرفته شده است. برنامهGimp كه مشهورترين ويرايشگر گرافيكي تحت لينوكس است، برنامهKDenLive كه يك ويراستار فايل‌هاي ويدئويي است. برنامه Xscan كه مخصوص كار با انواع اسكنرها مي‌باشد. دو برنامه به نام‌هاي Grip و KAudioCreator كه براي ضبط انواع فرمت‌هاي طراحي شده‌اند و برنامه‌هاي ديگري مثلCdrecord وK3B كه براي رايت كردنCD و DVD نوشته شده‌اند، همه و همه مندريك را تبديل به سيستم‌عاملي قوي از لحاظ ارتباط مالتي‌مديا با كاربران كرده‌اند.

سرور و سرويس‌هاي شبكه
لينوكس مندريك به عنوان يك سيستم‌عامل قابل اطمينان، امن و راحت براي ايفاي نقش سرور در شبكه‌هاي اينترنت يا اينترانت شناخته شده است. بسياري از نيازهاي يك سيستم‌عامل سرور براي ارايه سرويس‌هاي شبكه، در مندريك پيش‌بيني و تعبيه شده است.


1 - كرنل مورد استفاده در اين نسخه تا 4 گيگابايت حافظه اصلي رم و 16 پردازنده را به راحتي پشتيباني مي‌كند.
2- ابزار جديدي به نامDrakEW امكان به‌اشتراك‌گذاري اينترنت (internet sharing) را براي استفاده چند نفر به‌صورت همزمان از يك اتصال اينترنتي، فراهم مي‌كند.


همچنين سرويس Spam Assassin يك ----- قوي براي مقابله با اسپم‌ها است كه در مندريك به كمك كاربران اينترنتي مي‌آيد. كليه سرويس‌هاي مهم شبكه‌اي كه يك سيستم‌عامل سرور بايد داشته باشد مثلDHCP ،DNS ، NFS و غيره در مندريك به صورت بسيار شفاف و قابل كنترل پياده‌سازي شده است. در زمينه سرويس‌هاي اطلاعاتي هم وجود دو پايگاه‌داده مشهور محيط لينوكس يعني MySQL و Postgre SQL و ابزاري مثل Onix ODBC نياز مديران و طراحان بانك‌هاي اطلاعاتي را در اين وادي مرتفع مي‌سازد. در زمينه ارتباطات شبكه‌اي هم وجود نسخه جديد سامبا كه از اكتيودايركتوري ويندوز سرور و يوني‌كد هم پشتيباني مي‌كند گام مهمي در تقويت ارتباط اين سيستم‌عامل با ساير همتايان خود در سطح شبكه محسوب مي‌شود. در حوزه سرويس‌هاي وب سرور و ايميل سرور هم همان‌طور كه گفته شد، وجود دو نرم‌افزار ويژه اين كار يعني آپاچي وPostfix ، مندريك را به يك سرور اينترنتي قوي مبدل ساخته است.


محيط‌هاي توسعه
كامپايلرهاي مشهور و با سابقه‌اي چونGCC ،C++ ، 77Fortran ،Objective C و 59Ada به‌علاوه زبان‌هاي اسكريپت‌نويسي مثلPHP ، پرل و پايتون علاقمندان به كارهاي برنامه‌نويسي را در مندريك تنها نمي‌گذارند. انواع محيط‌هاي برنامه‌نويسي قوي مثل KDevelop وQuanta ، ابزارهاي ويژه‌اي چون QT وGTK+ ، كامپايلرهاي جاوايي مثلJ2RE ، J2SDK همه و همه از نقاط قوت مندريك در ارايه ابزارهاي برنامه‌نويسي به‌حساب مي‌آيند.

امنيت

ديواره آتش shorewall ، آسان و مطمئن




مندريك در حوزه امنيت از جايگاه خاصي برخوردار است به‌طوري كه بسياري از لينوكس‌كاران آن را به عنوان امن‌ترين لينوكس موجود مي‌شناسند. سطوح مختلف امنيت در مندريك بسيار قابل درك و واضح بوده و تنظيم آن هم كار راحت و بي‌دردسري است. اعمال سياست‌هاي امنيتي در مندريك از سطح پايين (very low) يا سطح بسيار حساس و كليدي (Paranoid) قابل تنظيم است. ديواره آتش موجود در مندريك به نام shorewall آسان‌تر از هر ديواره آتش ديگري كه تاكنون ديده‌ايد قابل تنظيم توسط كاربر است.
پشتيباني از كريپتوگرافي با استفاده از ابزارهاي مديريتSSL ، Open SSH وGnu PG و همچنين ابزارهاي كدينگ فايل‌سيستم، ايميل‌ها و ماژول‌هاي كرنل به‌خوبي قابل انجام است. عمليات هويت‌سنجي (Authentication) هم براي دسترسي محلي و هم براي دسترسي شبكه از طريق NIS يا LDAP انجام مي‌گيرد.

خلاصه
هدف اين نوشتار، معرفي لينوكس مندريك به عنوان يكي از پايدارترين و كاربر پسندترين نسخه‌هاي لينوكس بود و به طور گذرا به قابليت‌هاي مهم آن نيز اشاره شد. اگر از زمره طرفداران لينوكس‌ردهت هستيد پيشنهاد مي‌كنيم كه نگاهي به اين نسخه هم بيندازيد و اگر مي‌خواهيد به تازگي به جمع لينوكس‌كاران بپيونديد " لينوكس مندريك" دروازه ورود خوبي به دنياي لينوكس است.